لکه قطره آهن روی فرش یکی از سر سخت ترین نوع لکهها است که اگر به موقع و با روش صحیح تمیز نشود، ممکن است به بافت فرش آسیب برساند یا ظاهر آن را برای همیشه خراب کند. این لکه معمولاً از دارو های حاوی آهن یا مکمل های غذایی مایع ایجاد میشود که رنگ قهوهای مایل به نارنجی دارند و به سرعت جذب الیاف فرش میشوند. بسیاری از افراد در مواجهه با چنین لکهای، نگران خراب شدن فرش خود هستند.
خوشبختانه روش های مختلفی برای پاک کردن لکه قطره آهن از روی فرش وجود دارد. از روش های ساده و خانگی با استفاده از مواد موجود در آشپزخانه گرفته تا تکنیک های تخصصی که توسط قالیشویی کردان یا متخصصان لکه برداری انجام میشود. آشنایی با این روشها به شما کمک میکند تا بسته به نوع فرش، شدت لکه و امکانات موجود، بهترین راهکار را انتخاب کرده و بدون آسیب به فرش آن را کاملاً تمیز کنید.
علت ایجاد لکه قطره آهن روی فرش چیست؟
لکه قطره آهن روی فرش معمولاً بهدلیل ریختن مکمل های خوراکی یا دارو های حاوی آهن به صورت مایع روی سطح فرش ایجاد میشود. این قطرهها معمولاً رنگ قهوهای، نارنجی یا زرد تیره دارند و بهسرعت در الیاف فرش نفوذ میکنند. دلیل اصلی ماندگاری و سختی پاک شدن این نوع لکه، خاصیت فلزی آهن و واکنش آن با اکسیژن و رطوبت موجود در هواست که باعث اکسید شدن و تغییر رنگ آن میشود.
در واقع لکه قطره آهن روی فرش مانند لکه زنگ زدگی عمل میکند و به جای اینکه فقط روی سطح باقی بماند، با الیاف فرش ترکیب میشود. اگر فرش رنگ روشن داشته باشد، لکه بیشتر نمایان شده و ظاهر آن را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار میدهد. همچنین استفاده از آب داغ یا شوینده های نامناسب میتواند باعث تثبیت بیشتر لکه و سختتر شدن فرآیند پاکسازی شود. شناخت علت ایجاد این لکهها، اولین گام برای انتخاب روش مناسب جهت تمیز کردن آنها است.
چرا پاک کردن لکه قطره آهن دشوار است؟
پاک کردن لکه قطره آهن از روی فرش دشوار است زیرا این نوع لکهها ترکیبات خاصی دارند که با الیاف فرش واکنش شیمیایی ایجاد میکنند. قطره آهن معمولاً حاوی نمک های آهن مانند فروس سولفات است که در تماس با اکسیژن هوا و رطوبت، اکسید میشوند و لکهای قهوهای یا مایل به نارنجی به جا میگذارند. این فرآیند مشابه زنگ زدگی است، با این تفاوت که به جای فلز، این واکنش درون بافت فرش انجام میشود. برخلاف لکه های معمولی مانند چای یا قهوه که بیشتر روی سطح باقی میمانند، لکه آهن به عمق الیاف نفوذ کرده و با آنها ترکیب میشود.
از طرفی استفاده از شوینده های نامناسب یا اقدام دیرهنگام باعث تثبیت بیشتر لکه میشود. برخی افراد با استفاده از آب داغ یا سفید کننده وضعیت را بدتر میکنند. چون این مواد ممکن است با آهن واکنش نشان داده و باعث ماندگاری بیشتر رنگ شوند یا حتی بافت فرش را تخریب کنند. به همین دلیل پاک کردن این نوع لکه نیاز به دقت، انتخاب مواد مناسب و گاهی استفاده از روش های تخصصی قالیشویی کوهسار دارد تا بدون آسیب به فرش، لکه به طور کامل برطرف شود.
روش های خانگی برای پاک کردن لکه قطره آهن از روی فرش
در ادامه روش هایی کاربردی و مؤثر برای پاک کردن لکه قطره آهن از روی فرش به صورت خانگی توضیح داده شدهاند. این روشها با استفاده از مواد ساده و در دسترس انجام میشوند و اگر به موقع اقدام شود، میتوانند بدون آسیب زدن به فرش، لکه را به خوبی از بین ببرند.

پاک سازی اولیه فرش با دستمال
در اولین مرحله و بلافاصله پس از ریختن قطره آهن روی فرش، باید اقدام به جذب مایع کنید. برای این کار:
- از یک دستمال سفید و تمیز یا حوله کاغذی استفاده کنید.
- بههیچ وجه لکه را مالش ندهید، فقط به آرامی روی آن فشار دهید تا مایع جذب شود.
- تا حد امکان سعی کنید مایع به عمق الیاف فرش نفوذ نکند.
محلول سرکه سفید و آب
سرکه سفید یکی از موثرترین و بیخطر ترین مواد برای لکه بری خانگی است. برای تهیه و استفاده از محلول سرکه:
- یک واحد سرکه سفید را با یک واحد آب ولرم مخلوط کنید.
- با یک اسفنج یا دستمال تمیز، محلول را روی لکه بزنید.
- اجازه دهید محلول حدود ۱۰ دقیقه روی لکه بماند.
- سپس با دستمال خشک، محل را به آرامی تمیز کرده و رطوبت اضافی را جذب کنید.
- اگر لازم بود این کار را یک تا دو بار دیگر تکرار کنید.
سرکه خاصیت اسیدی دارد و میتواند به حل کردن نمک های آهن کمک کند.
استفاده از جوش شیرین برای تقویت اثر پاک کنندگی لکه آهن
ترکیب جوش شیرین با سرکه واکنشی ایجاد میکند که در از بین بردن لکه های مقاوم مؤثر است. مراحل کار به صورت زیر است:
- کمی جوش شیرین (حدود نصف قاشق غذاخوری) روی محل لکه بریزید.
- سپس چند قطره سرکه سفید روی آن بچکانید تا کف ایجاد شود.
- اجازه دهید این ترکیب حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه روی فرش باقی بماند.
- با دستمال مرطوب، محل را به آرامی تمیز کرده و سپس با دستمال خشک رطوبت را جذب کنید.
- در صورت نیاز این روند را تکرار کنید.
استفاده از آبلیمو و نمک برای لکه های کهنه فرش
آبلیمو نیز خاصیت اسیدی دارد و میتواند در ترکیب با نمک، به پاک کردن لکه قطره آهن از روی فرش کمک کند:
- مقداری آبلیمو تازه روی لکه بریزید.
- سپس مقداری نمک روی آن بپاشید تا حالت خمیری پیدا کند.
- اجازه دهید خمیر حدود ۱۵ دقیقه روی فرش بماند.
- سپس با یک برس نرم یا دستمال نمدار به آرامی سطح را تمیز کنید.
- با یک دستمال خشک، محل را پاک کرده و باقی مانده رطوبت را بگیرید.
این روش به ویژه برای لکه هایی که مدت زمان بیشتری از ایجادشان گذشته کاربرد دارد.
استفاده از خمیر دندان سفید برای پاک کردن لکه قطره آهن
خمیر دندان سفید حاوی مواد ساینده ملایم است که میتواند در پاک سازی برخی لکهها مؤثر باشد:
- مقدار کمی خمیر دندان سفید روی لکه بزنید.
- با یک مسواک نرم یا پارچه به آرامی سطح لکه را ماساژ دهید.
- سپس با دستمال مرطوب، خمیر دندان را از سطح فرش پاک کنید.
- در پایان با دستمال خشک، محل را تمیز و خشک نمایید.
توجه داشته باشید که این روش برای فرش های رنگ روشن مناسبتر است و باید ابتدا روی بخش کوچکی آزمایش شود.
آب اکسیژنه برای فرش های روشن
آب اکسیژنه با غلظت پایین (۳٪) میتواند برای پاک کردن لکه قطره آهن از روی فرش روشن مؤثر باشد:
- مقداری آب اکسیژنه روی لکه بریزید یا با پنبه آغشته به آن محل را تمیز کنید.
- اجازه دهید حدود ۵ دقیقه روی فرش بماند.
- سپس با دستمال تمیز و مرطوب، محل را پاک کرده و خشک نمایید.
هشدار: قبل از استفاده، آب اکسیژنه را روی بخش کوچکی از فرش امتحان کنید تا مطمئن شوید به رنگ و بافت فرش آسیب نمیزند.
نکات مهم در استفاده از روش های خانگی پاک کردن قطره آهن
- همیشه ابتدا مواد را روی بخش کوچکی از فرش آزمایش کنید.
- از آب داغ استفاده نکنید چرا که ممکن است باعث تثبیت بیشتر لکه شود.
- پس از هر روش پاک سازی، محل لکه را با آب سرد بشویید و خشک کنید.
- اگر با چند بار تلاش خانگی لکه از بین نرفت، از روش های تخصصی یا خدمات قالیشویی چهارباغ استفاده کنید.
با رعایت این نکات و استفاده صحیح از مواد خانگی، میتوانید بدون صرف هزینه زیاد و مراجعه به قالیشویی، بسیاری از لکه های قطره آهن را از روی فرش خود پاک کنید.
چه زمانی باید فرش را به قالیشویی سپرد؟

گاهی اوقات لکه های ایجاد شده روی فرش به قدری عمیق یا مقاوم هستند که روش های خانگی برای پاک کردن قطره آهن از روی فرش کافی نیست. در چنین شرایطی، بهترین راهکار سپردن فرش به یک قالیشویی حرفهای و معتبر است. اگر لکه قطره آهن پس از چند بار استفاده از سرکه، جوش شیرین، آبلیمو یا سایر مواد خانگی همچنان باقی مانده، احتمالاً به بافت فرش نفوذ کرده یا تثبیت شده است. همچنین اگر فرش شما از نوع دستباف، ابریشمی یا رنگ روشن باشد، استفاده نادرست از مواد خانگی ممکن است باعث آسیب دیدگی بیشتر یا تغییر رنگ شود.
زمانی که لکه قطره آهن قدیمی شده، وسعت آن زیاد است یا چند نوع لکه باهم ترکیب شدهاند، اقدام تخصصی و دستگاهی برای پاک سازی ضروری خواهد بود. قالیشوییها با استفاده از شوینده های صنعتی استاندارد، دستگاه های پیشرفته و تجربهی کارکنان متخصص، میتوانند بدون آسیب به الیاف و رنگ فرش، آن را مثل روز اول تمیز کنند.
قالیشویی هشتگرد با بهره گیری از تکنولوژی روز، شستشوی اصولی و مواد شویندهی استاندارد، انتخابی مناسب برای پاک کردن انواع لکه های سخت از جمله لکه قطره آهن است. اگر به دنبال نتیجهای بینقص و سریع هستید، میتوانید با قالیشویی ماندگار تماس بگیرید و فرش خود را با خیال راحت به دست متخصصان آن بسپارید.
جمع بندی
لکه قطره آهن از جمله لکه های سخت و ماندگار روی فرش است که اگر به موقع و با روش صحیح پاک نشود، ممکن است آسیب جدی به بافت و ظاهر فرش وارد کند. خوشبختانه روش های خانگی پاک کردن لکه قطره آهن از روی فرش مانند استفاده از سرکه، جوش شیرین، آبلیمو و خمیر دندان میتوانند در بسیاری از موارد مؤثر واقع شوند، به ویژه اگر لکه تازه باشد. این مواد با خاصیت اسیدی یا سایشی خود، به حل کردن ترکیبات آهن کمک میکنند.
با این حال اگر لکه قدیمی، وسیع یا مقاوم باشد یا فرش از نوع حساس مانند دستباف یا ابریشمی باشد، بهتر است از خدمات قالیشویی حرفهای کمک بگیرید. قالیشویی هایی مانند قالیشویی ماندگار هشتگرد با بهره گیری از تجهیزات تخصصی، میتوانند بدون آسیب به فرش، لکه های سرسخت را کاملاً از بین ببرند. انتخاب بین روش خانگی و تخصصی، به نوع لکه، نوع فرش و شدت آلودگی بستگی دارد.
آیا میتوان لکه قطره آهن را فقط با مواد خانگی از بین برد؟
بله، اگر لکه تازه باشد و هنوز در بافت فرش تثبیت نشده باشد، استفاده از مواد خانگی مانند سرکه، جوش شیرین یا آبلیمو میتواند بسیار مؤثر باشد. با این حال برای لکه های قدیمی یا عمیق، معمولاً پاک سازی کامل فقط با روش های خانگی ممکن نیست و نیاز به اقدام تخصصی وجود دارد.
کدام روش خانگی برای پاک کردن سریعتر لکه آهن موثرتر است؟
ترکیب سرکه سفید و جوش شیرین معمولاً یکی از سریعترین و مؤثرترین روش های خانگی برای پاک کردن لکه قطره آهن است. این ترکیب به دلیل خاصیت اسیدی و واکنش زایی خود، به شکستن ساختار لکه کمک کرده و امکان جذب راحتتر آن را فراهم میکند، البته باید سریعاً پس از ایجاد لکه استفاده شود.
آیا استفاده از آب داغ برای پاک کردن لکه قطره آهن مفید است؟
خیر، استفاده از آب داغ توصیه نمیشود. آب داغ میتواند باعث تثبیت بیشتر لکه و نفوذ عمیقتر آن به الیاف فرش شود. در صورت استفاده، ممکن است پاک کردن آن بسیار دشوارتر شود. همیشه بهتر است از آب سرد یا ولرم در فرآیند پاک سازی اولیه استفاده کنید.