لکه انار یکی از سرسخت‌ترین لکه هایی است که ممکن است روی فرش شما باقی بماند. رنگدانه های طبیعی موجود در انار که به آن رنگ قرمز و زیبا می‌دهند، در واقع حاوی آنتوسیانین هایی هستند که به سرعت در تار و پود فرش نفوذ می‌کنند و اگر به موقع پاک نشوند، لکه‌ای دائمی و تیره برجای می‌گذارند.
در فصل پاییز و زمستان که انار زیاد مصرف می‌شود، اتفاق ریختن آب انار روی فرش بسیار رایج است، اما خوشبختانه راه حل های خانگی مؤثر و کم هزینه‌ای برای پاک کردن لکه انار از روی فرش وجود دارد. نکته کلیدی این است که باید سریع و با دقت عمل کنید تا رنگ در الیاف تثبیت نشود. اگر مایلید با اصول کلی لکه‌گیری فرش در منزل و نحوه برخورد با انواع لکه‌ها آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم مطلب آشنایی با روش های لکه گیری فرش در منزل را نیز مطالعه کنید تا در مراحل بعدی کار، بهترین نتیجه را بگیرید.
اقدامات فوری پس از ریختن آب انار روی فرش
یکی از مهمترین مراحل در پاک کردن لکه انار از روی فرش، اقدام سریع است. هر ثانیه‌ای که بگذرد، رنگ قرمز انار فرصت بیشتری برای نفوذ به بافت فرش پیدا می‌کند و لکه ماندگارتر می‌شود. بنابراین، در همان لحظه‌ی وقوع حادثه باید بدون استرس و با دقت عمل کنید.
اولین گام، جذب مایع اضافی است. با استفاده از یک دستمال سفید یا حوله کاغذی تمیز، مایع انار را از روی سطح فرش بردارید. توجه کنید که هرگز دستمال را روی لکه نکشید یا مالش ندهید؛ این کار باعث پخش شدن رنگ در بافت فرش می‌شود. به جای آن، دستمال را به صورت ضربه‌ای روی ناحیه قرار دهید تا مایع به آرامی جذب شود.
در گام دوم، محدوده لکه را مشخص کنید و اطراف آن را با دستمال خشک محصور نمایید تا از گسترش لکه جلوگیری شود. سپس با استفاده از قاشق یا کاردک کند، اگر دانه های انار روی سطح باقی مانده‌اند، آنها را با احتیاط بردارید تا در تار و پود فرش خرد نشوند.
در مرحله سوم، کمی آب سرد روی لکه اسپری کنید تا رنگ های سطحی رقیق شوند. استفاده از آب داغ در این مرحله به شدت ممنوع است، زیرا گرما باعث تثبیت رنگ می‌شود. همچنین از مواد سفید کننده یا شوینده های قوی در ابتدا خودداری کنید تا رنگ فرش آسیب نبیند.
ابزارها و مواد لازم برای لکه برداری فرش
برای اینکه بتوانید پاک کردن لکه انار از روی فرش را به صورت اصولی انجام دهید، بهتر است پیش از شروع تمام وسایل و مواد مورد نیاز را آماده کنید. آماده بودن ابزارها نه تنها روند کار را سریع‌تر می‌کند، بلکه از پخش شدن لکه یا آسیب به فرش نیز جلوگیری خواهد کرد.
ابزار های مورد نیاز شامل یک دستمال سفید تمیز (ترجیحاً پنبه‌ای)، حوله کاغذی، قاشق یا کاردک کند، برس نرم، یک کاسه یا ظرف کوچک، اسپری آب و در صورت دسترسی، جاروبرقی آب و خاک است. استفاده از وسایل سفید و بدون رنگ اهمیت زیادی دارد تا رنگ دستمال یا برس روی الیاف فرش منتقل نشود.
در بخش مواد شوینده، بهتر است از ترکیبات ملایم و خانگی استفاده کنید. چند مورد کاربردی عبارت‌اند از:
مایع ظرفشویی ملایم (چند قطره در نصف لیوان آب سرد)
- سرکه سفید طبیعی برای خنثی سازی رنگ
- جوش شیرین برای از بین بردن بوی انار
- آب اکسیژنه 3٪ برای فرش های روشن
- نمک و یخ برای جذب سریع رنگ تازه
داشتن این مواد ساده در منزل باعث می‌شود بدون نیاز به مواد شیمیایی قوی، لکه را به طور مؤثر از بین ببرید و از تثبیت رنگ جلوگیری کنید.
روش های خانگی مرحله به مرحله برای پاک کردن لکه انار از روی فرش
حالا که ابزارها و مواد لازم را آماده کرده‌اید، وقت آن رسیده است که مراحل پاک کردن لکه انار از روی فرش را گام به گام انجام دهید. این روش‌ها ساده، خانگی و بدون نیاز به مواد شیمیایی مضر هستند و در بیشتر موارد نتیجه بسیار خوبی می‌دهند.
تست رنگ در نقطه پنهان فرش
قبل از شروع، محلولی که قصد استفاده از آن را دارید، روی گوشه‌ای از فرش یا پشت آن امتحان کنید. برخی از فرش‌ها، به ویژه نوع دستباف یا ابریشم، در برابر سرکه یا آب اکسیژنه حساس‌اند. تست رنگ باعث می‌شود از آسیب به بافت و تغییر رنگ ناخواسته جلوگیری شود.
روش پایه: آب سرد و مایع ظرفشویی ملایم
در یک کاسه، نصف لیوان آب سرد را با چند قطره مایع ظرفشویی ترکیب کنید. سپس با کمک یک دستمال سفید، محلول را به آرامی روی لکه بزنید. از حرکات ضربه‌ای استفاده کنید، نه مالشی. پس از چند دقیقه، با دستمال مرطوب تمیز، محل را پاک کرده و اجازه دهید با جریان هوا خشک شود. این مرحله معمولاً برای لکه های تازه کفایت می‌کند.
محلول سرکه سفید و آب
اگر لکه هنوز باقی مانده بود، از ترکیب مساوی سرکه سفید و آب سرد استفاده کنید. پارچه‌ای سفید را به محلول آغشته کنید و روی لکه قرار دهید. چند دقیقه صبر کنید تا ترکیب اثر کند، سپس با دستمال خشک، محل را تمیز کنید. سرکه خاصیت خنثی‌کنندگی رنگ دارد و بدون آسیب به بافت، رنگ لکه را کاهش می‌دهد.
جوش شیرین و آب اکسیژنه برای فرش های روشن
برای لکه های قدیمی‌تر یا فرش های روشن، یک خمیر سبک از جوش شیرین و آب اکسیژنه 3٪ تهیه کنید. مقدار کمی از خمیر را روی لکه بمالید و اجازه دهید حدود 5 دقیقه بماند. سپس با دستمال مرطوب محل را پاک کنید و اجازه دهید کاملاً خشک شود. این ترکیب در سفید کردن ملایم الیاف مؤثر است.
استفاده از یخ برای ذرات خشک شده
اگر دانه های انار روی سطح فرش خشک شده‌اند، یک تکه یخ روی آن قرار دهید تا نرم شوند، سپس با کاردک کند آن را به آرامی جدا کنید. این روش از خرد شدن و پخش رنگ جلوگیری می‌کند.
خنثی سازی و بوگیری نهایی
در انتها، کمی آب سرد روی محل لکه اسپری کنید و با حوله تمیز و خشک، رطوبت باقی مانده را بگیرید. برای از بین بردن بوی احتمالی انار میتوانید مقدار کمی جوش شیرین روی محل بپاشید و پس از خشک شدن، با جاروبرقی جمع کنید.
اگر می‌خواهید درباره نحوه پاک کردن سایر لکه های نوشیدنی مثل چای و قهوه هم بدانید، پیشنهاد می‌کنم مقاله‌ی آموزشی پاک کردن لکه چای و قهوه از روی فرش را بخوانید تا تفاوت بین لکه های طبیعی و تیره را بهتر بشناسید.
زمان مراجعه به قالیشویی یا کمک حرفه‌ای
گاهی با وجود تمام تلاش‌ها و استفاده از روش های خانگی و محلول های ملایم، لکه انار همچنان روی فرش باقی می‌ماند یا حتی کمی تیره‌تر می‌شود. در چنین شرایطی، بهترین تصمیم مراجعه به قالیشویی معتبر است. متخصصان با بهره گیری از دستگاه های مخصوص شست و شوی فرش، لکه را بدون آسیب به رنگ و بافت از بین می‌برند و نتیجه‌ای تمیز و یک‌دست ارائه می‌دهند.
اگر لکه انار مدت طولانی روی فرش باقی مانده باشد، یا فرش شما دستباف، ابریشمی یا با رنگ طبیعی باشد، حتماً از خدمات حرفه‌ای استفاده کنید. این نوع فرش‌ها به ترکیبات شیمیایی حساس‌اند و کوچکترین اشتباه می‌تواند باعث بورشدگی یا تغییر رنگ دائمی شود. همچنین اگر پس از لکه گیری خانگی متوجه تغییر رنگ موضعی یا بوی ماندگار میوه شدید، مراجعه به قالیشویی ضروری است.
قالیشویی‌ها با استفاده از مواد تخصصی و شوینده های خنثی، علاوه بر از بین بردن لکه، از تثبیت رنگ های مجاور نیز جلوگیری می‌کنند. در ضمن، سیستم خشک کن صنعتی آنها مانع از کپک زدگی و بوی ناخوشایند می‌شود؛ موضوعی که در خشک کردن خانگی به‌سختی قابل کنترل است.
برای شناخت روش های تخصصی و مقایسه آنها با پاک سازی خانگی، میتوانید مقاله‌ی روش های پاک کردن لکه قطره آهن از روی فرش را هم بخوانید، زیرا همانطور که لکه قطره آهن سرسخت است، لکه انار هم در مواردی مشابه رفتار می‌کند و نیاز به برخورد تخصصی دارد.
جمع بندی
لکه انار یکی از سخت‌ترین لکه هایی است که می‌تواند ظاهر زیبای فرش را خراب کند، اما با دانستن چند نکته ساده و رعایت اصول صحیح، می‌توان به راحتی آن را از بین برد. مهمترین نکته در پاک کردن لکه انار از روی فرش، اقدام سریع و استفاده از مواد خانگی ملایم مانند سرکه سفید، جوش شیرین و مایع ظرفشویی است. همیشه قبل از استفاده از هر محلول، تست رنگ را فراموش نکنید و از مالش شدید یا آب داغ بپرهیزید تا رنگ در بافت فرش تثبیت نشود.
اگر با وجود همه این مراحل، لکه همچنان باقی ماند یا فرش شما ارزش بالایی دارد، بهترین گزینه مراجعه به یک قالیشویی حرفه‌ای است. خدمات تخصصی مانند قالیشویی نظرآباد می‌توانند لکه را بدون آسیب به بافت و رنگ از بین ببرند و جلوه‌ی اولیه فرش را بازگردانند. فراموش نکنید، اقدام به موقع همیشه کلید نجات فرش است.
چطور می‌توان لکه تازه انار را از روی فرش پاک کرد؟
به محض ریختن آب انار، با دستمال سفید مایع را جذب کنید و محل را با ترکیب آب سرد و چند قطره مایع ظرفشویی تمیز نمایید. از مالش شدید و آب داغ خودداری کنید تا رنگ تثبیت نشود.
اگر لکه انار روی فرش خشک شده باشد چه باید کرد؟
در این حالت میتوانید ابتدا کمی یخ روی لکه قرار دهید تا نرم شود، سپس از محلول سرکه سفید و آب یا خمیر جوش شیرین و آب اکسیژنه برای از بین بردن رنگ باقیمانده استفاده کنید.
آیا استفاده از وایتکس برای پاک کردن لکه انار مناسب است؟
خیر. وایتکس و سفید کننده های کلردار به رنگ و الیاف فرش آسیب می‌زنند و ممکن است باعث بی‌رنگی دائمی شوند. بهتر است از محلول های طبیعی و ایمن استفاده کنید.